ლექსიკონის შესახებ

ინგლისურ-ქართულ ბიოლოგიურ ლექსიკონში შესულია 23 000 ტერმინი, რომლებიც ქვედარგების მიხედვითაა წარმოდგენილი. ტერმინებს ახლავს სათანადო დარგობრივი კვალიფიკაციები (იხილეთ აბრევიატურების ინდექსი, ქართული შემოკლებები). ლექსიკონში წარმოდგენილი ქვედარგებია:

  • ამფიბიოლოგია
  • ანატომია
  • ბაქტერიოლოგია
  • ბიოტექნოლოგია
  • ბიოქიმია
  • ბოტანიკა
  • გენეტიკა
  • ევოლუცია
  • ეკოლოგია და ბიომრავალფეროვნება
  • ემბრიოლოგია
  • ენტომოლოგია
  • ვირუსოლოგია
  • ზოოლოგია
  • იმუნოლოგია
  • იქთიოლოგია
  • მიკოლოგია
  • მიკრობიოლოგია
  • მამალიოლოგია
  • მოლეკულური ბიოლოგია
  • ორნითოლოგია
  • პალეონტოლოგია,
  • რეპტილიები
  • ფეხსახსრიანები
  • ფიზიოლოგია
  • ციტოლოგია
  • ჰელმინთოლოგია
  • ჰისტოლოგია

ლექსიკონში მაქსიმალურადაა ასახული ცხოველთა და მცენარეთა უკანასკნელ ხანებში აღმოჩენილი სახეობები; ხშირ შემთხვევაში, ცხოველებისა და მცენარეებისათვის, ძველ კატეგორიებთან ერთად, მითითებულია თანამედროვე გენეტიკური კვლევების საფუძველზე მათთვის ახლად მინიჭებული ტაქსონომიური კატეგორიები. ცხოველებისა და მცენარეების სახეობათა აღმნიშვნელ ინგლისურ ტერმინებს დართული აქვს შესაბამისი ლათინური სახელწოდებები. ლექსიკონში აგრეთვე ასახულია საქართველოსა და, ზოგადად, კავკასიის რეგიონის ცხოველთა და მცენარეთა ძირითადი ენდემური სახეობები. განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო ტერმინებს ისეთი დარგებიდან, როგორიცაა გენეტიკა, იმუნოლოგია, ბიოტექნოლოგია. ინგლისურ-ქართულ ბიოლოგიურ ლექსიკონში მაქსიმალურად აისახა და აღიწერა თანამედროვე ბიოლოგიური ტერმინების პოლისემია, სინონიმია. ტერმინებს, საჭიროების შემთხვევაში, დაერთო აბრევიატურები. სიტყვა-სტატიებზე მუშაობისას დიდი ყურადღება ეთმობოდა უახლესი ინფორმაციის მოძიებას ამა თუ იმ ტერმინთან დაკავშირებით და აღნიშნული ინფორმაციის ასახვას ლექსიკონში. ინგლისურ ტერმინებს დართული აქვს მცირე განმარტებები, რაც ლექსიკონს სასწავლო ლექსიკონის ფუნქციასაც ანიჭებს.

ლექსიკონს დართული აქვს შემდეგი მოკლე ცნობარები:

  1. აბრევიატურების ინდექსი
  2. ძირითადი ტაქსონომიური კატეგორიები
  3. გეოლოგიური წელთაღრიცხვა
  4. სტანდარტული გენეტიკური კოდი (კოდონებისა და ამინომჟავების მიხედვით)
  5. საზომი ერთეულები

ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონისათვის შეიქმნა შემდეგი პროგრამული პროდუქტები:

  • ლექსიკონის დესკტოპ-აპლიკაცია, რომელიც ვრცელდება კომპატ-დისკზე
  • ლექსიკონის ონლაინ-ვერსია, რომელიც განთავსებულია მისამართზე: bio.dict.ge
  • ბიოლოგიური ლექსიკონის ონლაინ-ვერსიის მართვის პანელი, რომლის მეშვეობითაც მომავალში შესაძლებელი იქნება ლექსიკონის სიტყვანის შევსება, არსებული მასალის განახლება და სხვა.

ინგლისურ-ქართულ ბიოლოგიურ ლექსიკონზე მუშაობა კვლავ გაგრძელდება და 2014 წლის ბოლოს იგი წიგნის სახითაც გამოიცემა. ლექსიკონის ბეჭდურ გამოცემას დართული ექნება მისი ელექტრონული ვერსია კომპაქტ-დისკზე, ხოლო ლექსიკონის ონლაინ-ვერსია უკვე განთავსებულია ინტერნეტში, მითითებულ მისამართზე.

სარედაქციო კოლეგია

  • მარგალიტაძე თინათინი (რედაქტორი)
  • ფორაქიშვილი ნინო (რედაქტორი)
  • მელაძე გიორგი (შემდგენელი)
  • ხუნდაძე გელა (შემდგენელი)
  • დავლიანიძე მაია (ასისტენტ-შემდგენელი)

კონსულტანტები

  • შუქია აფრიდონიძე
  • არნოლდ გეგეჭკორი
  • მანანა ჭურაძე
  • ირინა კვაჭაძე

პროგრამირება

  • გიორგი ქერეჭაშვილი
  • ლევან ზურაბაშვილი

ლექსიკონის შემდგენლები მადლიერებით მიიღებენ ყველა საქმიან შენიშვნას თუ წინადადებას ინგლისურ-ქართულ ბიოლოგიურ ლექსიკონთან დაკავშირებით.

ლექსიკონი შექმნილია 2012-2014 წლებში, შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდის დაფინანსებით, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ლექსიკოგრაფიის ცენტრში.

ლექსიკოგრაფიული წყაროები

  1. A Dictionary of Biology (6 edition), Elizabeth Martin, Robert S. Hine (Editors); Publisher: OUP Oxford, 2008
  2. Henderson’s Dictionary of Biology (14th edition), Eleanor Lawrence (Author); Publisher: Benjamin Cummings, 2008
  3. Dictionary of Microbiology and Molecular Biology (Third Edition, Revised), Paul Singleton, Diana Sainsbury (Authors); Publisher: Wiley, 2006
  4. Modern Dictionary of Genetics, Shyam Kumar (Author); Publisher: Deep & Deep Publications, 2007
  5. Illustrated Dictionary of Immunology (2nd edition), Julius M. Cruse, Robert E. Lewis (Authors); Publisher: CRC Press, 2002
  6. A Dictionary of Ecology (4 edition), Michael Allaby (Author); Publisher: OUP Oxford, 2010
  7. A Dictionary of Zoology (3 edition) Michael Allaby (Author); Publisher: OUP Oxford, 2009
  8. A Dictionary of Botanical Terms (Reissue edition) John Stevens Henslow (Author); Publisher: Cambridge University Press, 2009
  9. Oxford English Dictionary, second edition on CD-ROM. Version 3.1
  10. ინგლისურ-ქართული ლექსიკონი ( A – O ტომები). მთავარი რედაქტორი და გამომცემელი თ. მარგალიტაძე, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თბილისი, 1995-2007
  11. ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, I-XI ტტ. საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა, თბილისი, 1975-1987
  12. ა. მაყაშვილი, ბოტანიკური ლექსიკონი. „მეცნიერება“, თბილისი, 1991
  13. მოკლე ბიოლოგიური ლექსიკონი. „განათლება“, თბილისი, 1977
  14. ც. მენაბდე, ინგლისურ-რუსულ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი. „მეცნიერება“, თბილისი, 1983
  15. მირ. კუტუბიძე, ფრინველების ნომენკლატურული ტერმინოლოგია. „მეცნიერება“, თბილისი, 1973
  16. Новый англо-русский биологический словарь, (под ред. О.И. Чибисовой). АБИ Пресс, 2009.
ინტერნეტ-წყაროები
  1. Online Biology Dictionaries, http://www.macroevolution.net, http://www.alphadictionary.com, http://www.angelfire.com
  2. Encyclopedia Britannica, http://www.britannica.com
  3. http://lingvo.abbyyonline.com

ყველა უფლება დაცულია. ტექსტის უნებართვო გავრცელება ან კოპირება ნაწილობრივ ან მთლიანად, ნებისმიერი სახით და საშუალებით აკრძალულია.